Eten houdt ons dagelijks bezig

Op alle vier foto´s zie je een grote falukorv. We zijn er niet aan verslaafd, maar we vinden die grote worst wel heel lekker. Soms ingekeept en in die inkepingen stukjes kaas en tomaat en soms samen met aardappelpartjes in de oven en soms niet, omdat we het dan eten met rijst bijvoorbeeld. Soms met spinazie en soms met boontjes. Je kunt er geweldig mee variëren. Puur qua uiterlijk komt het een beetje in de buurt van zo´n fijngemalen leverworst van bijvoorbeeld Stegeman. Alhoewel we dat nauwelijks een leverworst willen noemen. In een leverworst horen stukjes lever te zitten en dat zit er in die worsten helemaal niet. Eigenlijk vinden we die worsten helemaal niet lekker. In tegenstelling tot de falukorv: die is wél heel lekker!

We hebben er al wel eens over gepraat volgens mij. De avond ervoor of tijdens het ontbijt op de dag zelf bepalen we, wat we aan warm eten willen eten en daarmee maken. Of het wordt een pasta of een ovenschotel of aardappels met vlees en groente. Dan heb je uiteraard ook nog de stamppotten en maaltijdsoepen als erwtensoep (snert) en bruine bonensoep. Allemaal stuk voor stuk lekker. Daardoor wordt het veelal een afweging van wat er de laatste tijd al dan niet gegeten is. Hebben we al een poosje geen schnitzel gegeten, dan komt die op het menu. Geldt dat hetzelfde voor een gebakken vis? Dan zetten we die voor een dag in die week. Dan volgen de voorbereidingen en het uiteindelijk koken en/ of braden. En zo zijn we een groot gedeelte van de dag met eten bezig. Herkenbaar toch?

Wist je van het bestaan van consumentenvereniging “Äkta Vara”? Wij niet. Totdat er een berichtje in het nieuws verscheen over het feit, dat ze bepaalde levensmiddelen hadden beticht op fraude! “Äkta Vara” dringt aan op authentiek voedsel, eerlijke(-re) producten en minder additieven, toevoegingen van chemische stoffen. In 2015 werd “Het Jaar van de Voedselfraude” gestart, geïnspireerd door de Duitse en Nederlandse consumentenorganisatie “Foodwatch”. Dit jaar wordt de antiprijs daarmee voor de achtste keer uitgereikt. Het Zweedse publiek heeft het hele jaar door ook producten kunnen nomineren, waarvan zij denken dat ze frauduleus zijn, waardoor de kopers zich als het ware bedrogen voelen. Vorig jaar ontving de vereniging 288 nominaties. In totaal kreeg “Äkta Vara” 22.035 stemmen. Het op een na hoogste aantal in de negenjarige geschiedenis van de prijs. Het aantal nominaties was met 288 ook het op een na hoogste aantal sinds de start. Uit de grote belangstelling blijkt wel, dat het bestaan van de vereniging belangrijk is. Het is een manier voor de consument om zich te verzetten tegen marketing, die op verschillende manieren de waarheid verdraait.

Wat is er voor nodig om in aanmerking te komen voor de lijst? Een voedselfraude is bijvoorbeeld, dat de verpakking iets anders zegt dan wat de inhoud daadwerkelijk inhoudt. In principe volgt iedereen min of meer de regelgeving: dat is de wet. Maar de “oplichters” laat consumenten iets geloven dat niet echt waar is. Enkele veel voorkomende voorbeelden behoren tot de genomineerde goederen: * zogenaamde “zoethoutijs” zonder enig spoor van echte drop erin * “zelfgebakken” brood, dat niet bij iemand thuis gebakken wordt * producten met het etiket “zonder toegevoegde suiker”, terwijl er wel suiker in zit maar dan in de vorm van bijvoorbeeld siroop… Het is een beetje een “taalkundige maas in de wet”.

Maar wees nou eerlijk. Hoe gemakkelijk is het om opgelicht te worden als je niet echt oplet? Neem nou een kalfsfond van Coop. Volgens het Nederlands woordenboek is dat “de restvloeistof die na het koken van een bouillon (getrokken uit vlees, vis, botten, groentes of kruiden) overblijft (en die men bijv. als basis voor een saus kan gebruiken)”. De genoemde fond bevat bijvoorbeeld slechts 0,4% kalfsvleespoeder, wat minder is dan één op de duizend, nadat de geconcentreerde bouillon twintig keer is verdund. Zo wordt vermeld op de verpakking. Als vulling is er goedkopere kip gebruikt en is de smaak gecreëerd met onder andere kalfsaroma en gistextract. Dat is toch geen fond meer te noemen? Daar was de Zweedse “Äkta Vara” het mee eens en gaf dit product de titel “Årets Matbluff 2023”, voedsel oplichting van het jaar. Terecht of niet?

Van eten naar foto´s? Wat een sprong! Maar een paar jaar geleden (alweer) had ik een foto van mijzelf als driejarige geprint en achter een oud, antiek fotolijstje gemaakt. Die zette ik op een kast in de slaapkamer. Maar ik stond daar heel alleen. Aan Heiko zijn ouders werd toen om een foto van Heiko gevraagd, waarop hij eveneens als driejarige op stond. Ik kreeg er eentje, waar hij op een driewieler was gefotografeerd. Bij de achterdeur van het ouderlijk huis, aan de Sportterreinstraat in Hoogezand. Ook die foto kwam achter een antiek lijstje. Op het moment, dat de foto van Heiko werd geprint scheen die echter blauw op. Eerst stoorde me dat niet zo, echter later wel. Meer en meer. Er moest een nieuwe afdruk komen! Helaas had ik de gescande foto weggegooid. Gelukkig hadden Heiko zijn ouders het origineel nog en kreeg ik die opnieuw, gescand, toegestuurd. Wat toch fijn dat ze de foto zo snel konden vinden en dat ze zo handig zijn met de laptop! Nu hebben beide foto´s dezelfde kleur en mag Heiko weer naast me staan.

Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst bij ons thuis, met alle buren, sprak Heiko onder andere met buurman Roy. Die had samen met zijn zoon een afrastering gemaakt op het stuk land achter ons huis. Later liet hij zijn koeien daar grazen. Supergezellig!

Om de afrastering te kunnen maken, hadden ze hier en daar wel een paar boompjes weg moeten halen. Bij de grond afgezaagd en daarna gewoon laten liggen. Dat was Heiko natuurlijk een doorn in het oog. Bomen zagen en dan laten liggen, zodat ze langzamerhand gaan verrotten? Dat kan natuurlijk niet!

Hij vroeg zodoende aan Roy of zij nog iets met die bomen gingen doen. Waarop Roy meteen antwoorde “Nee hoor. Heb je er belang bij?”. Uiteraard was dat het geval en Roy gaf meteen groen licht: “Pak ze maar hoor. Geen probleem”. Ze lagen op dat moment onder een laag sneeuw en het opzoeken, zagen en ophalen moest dan ook even wachten.

Tot woensdag! Toen was het drie dagen dooi en was er veel sneeuw weggesmolten. De bomen waren tevoorschijn gekomen en Heiko greep zijn kans. Ze lagen verspreid langs de afrastering en het was af en toe nog even zoeken. Soms lagen er tien bij elkaar en soms lag er eentje alleen. Nog wel allemaal half onder de sneeuw en deels in de bevroren grond. Met de kettingzaag haalde hij alle dunne takjes van de stammen af. Daarna zaagde hij die, die tien tot vijftien centimeter in doorsnee waren, in stukken van anderhalve meter. Alle stukken verzamelde hij tenslotte bij onze witte deur (met blauwe achterkant), achter het beekje. Zijn inschatting was dat het ongeveer een kuub brandhout was. Voor die dag liet hij het daarbij. De volgende dag zette hij de zaagbok naast de stapel en maakte alles in kortere stukken van zo´n veertig centimeter. Het meeste kon daarna meteen met de kruiwagen naar de houtstek gebracht worden. Slechts twee kruiwagens met stammetjes moesten een keer onder de klover door. Toen alles was opgestapeld in een leeg vak van houtstek 1, bleek dat het inderdaad om een kleine kuub hout ging. Mooi werk! Overigens zei onze naaste buurman Jörgen, dat hij ook nog een paar bomen langs een slootkant had staan en die moesten daar weg. Zelf had hij daar geen zin in. Als Heiko ze wilde hebben, mocht hij dat wel doen. Het nieuwe bomenzaagseizoen is voor Heiko alweer begonnen!

Elandkeutels in onze achtertuin? Ja! Terwijl Heiko in de sneeuwresten op zoek was naar de stammetjes van de bomen, die Roy achter had gelaten, zag hij plotseling de uitwerpselen van een eland. Verse keutels! Op nog geen vijf meter van onze vijver! Eerder hadden we al pootafdrukken gezien van twee elanden die de weg overgestoken waren, vlak bij ons huis. Nu dus ook het bewijs, dat ze achter ons huis langsgelopen zijn. Recentelijk ook nog eens! Binnenkort de nieuwe wildcamera daar maar eens ergens ophangen. Misschien dat we iets kunnen vastleggen van dat prachtige dier.

Onze vrienden Martin en Marijke uit Apeldoorn, die een half jaar in het vakantiehuisje Slogebo verblijven, hebben een hond en een kat. Nu ze even tijdelijk in Nederland zijn, hebben ze zoals al genoemd, de hond meegenomen en de kat achtergelaten. Die verzorgen wij nu. Dagelijks rijden we samen naar Slogebo. Heiko is chauffeur en zet mij daar bij de voordeur af en blijft vervolgens in de auto zitten wachten. We willen Pien niet afschrikken door met twee vreemde personen binnen te stappen. Ik voer de kat, die inderdaad Pien heet en een mooie witte vacht heeft. Uiteraard heb ik een goed gesprek met haar en haal ik haar een tijdje aan. Vervolgens ga ik de kattenbak verschonen, terwijl “mevrouw Pien” lekker zit te eten op het aanrecht. Volgens mij vindt ze het wel gezellig dat ik dagelijks even langskom. “Toch, Pien?”

De dooi zet door. Het ijs in onze vijver is aan het smelten, evenals de sneeuw. We zien weer gras! Nog lang niet overal hoor, want die laag van dertig centimeter is niet zo snel verdwenen. Daar waar Heiko een paadje door de sneeuw had gemaakt, richting de houtstek, zien we nu het gras weer volledig tevoorschijn komen. Vanuit het raam op de eerste verdieping is dat wel een grappig gezicht. Het paadje slingert vanaf de achterdeur naar de houtstek, bij het dammetje. Overigens slingert Heiko daar zelf ook over, zag ik bij toeval. De ondergrond is namelijk nog stevig bevroren, waardoor hij heen en weer glibberde toen hij er met de lege kruiwagen overheen liep. De vorst is nog niet uit de grond!

Wat zei ik over het zaag- en kloofseizoen? Het is weer begonnen? Jazeker, overduidelijk! De kettingzaag werd zaterdag namelijk opnieuw gestart. Langs de oprit staan een aantal bomen en eentje daarvan bestond uit drie stammen. Daardoor was het een hele dichte boom, met takken die allemaal door elkaar heen waren gegroeid. Daarbij kwam, dat die ene stam van die boom ook nog eens vrij fors was en tevens hoog genoeg was gegroeid naar onze mening. Vorig jaar had ik Heiko al “groen licht” gegeven, om die boom weg te halen. Nu was deze aan de beurt. Het omzagen was in een minuut klaar. Toen lag die echter dwars over de oprit. Snel en behendig werden de zijtakken weggehaald en werden de dikkere takken en de stam in korte stukken gezaagd. Vervolgens werd alles opgeruimd. Dat wil zeggen, de takken verdwenen op een stapel op het land en de, voor het verbranden te gebruiken, stukken hout verdwenen in houtstek 1. De dikkere stukken van de stam werden ook weer meteen gekloofd en later ook toegevoegd aan de stapel “te drogen hout” in dezelfde houtstek 1. Het enige wat rest op de oprit zijn de hele fijne zaagsnippers. Dat waait deels nog wel weg en anders verrot het heel snel. Op naar de volgende klus!

En die volgende klus is een grote! Zaterdagochtend nam Heiko contact op met buurman Jörgen. Die had immers gezegd, dat hij een aantal bomen had staan die hij graag kwijt wilde. Om twaalf uur spraken ze af. Jörgen wees de bomen aan die hij graag kwijt wilde. Oei… Dat waren er nogal wat. Bijna alles wat naast en achter het huis stond, op de erfscheiding, wilde hij graag kwijt. Tjonge jonge! Toen ze samen het “rondje” liepen en Jörgen nog meer in detail aangaf welke bomen weg konden, was Heiko onder de indruk van de grootte van dit karwei. Daar zit wel een paar weken werk in! Dat worden de nodige kuub aan brandhout! Een voorzichtige inschatting van Heiko is, dat het zeker om zo´n vijftien kuub gaat. Ze spraken af, dat Heiko er volgende week mee gaat beginnen. Hij kan gewoon zijn gang gaan en hoeft niet vooraf te bellen of wachten tot Jörgen thuis is. Vertrouwenskwestie. Gelukkig is er nog een beetje ruimte in houtstek 1 en hoeft er niet meteen een vijfde houtstek gebouwd te worden. Dat zal wel het geval zijn als de man uit Eksjö weer belt om door te geven, dat daar een paar bomen platliggen. Die kans is aanwezig, omdat het al twee keer behoorlijk heeft gewaaid.

De wolvenjacht van dit jaar is bijna voorbij! Met nog een paar weken te gaan zijn 32 van de in totaal 36 toegewezen wolven neergeschoten. Dat bericht komt van Svensk Jakt. Dit is het tijdschrift van de Zweedse Jachtvereniging en is een van de oudste tijdschriften van Zweden. Met het einde in zicht betekent het, dat nog vier wolven mogen worden gedood in de goedgekeurde gebieden in de provincies Södermanland, Värmland, Västmanland, Västra Götaland en Örebro. In drie gebieden Venabäcken, Tångeråsareviret en Villingsberg, is de jacht nu beëindigd, omdat alle toegewezen wolven zijn geschoten. Dit volgens dezelfde krant. De wolvenjacht begon dit jaar op 2 januari en duurt uiterlijk tot 15 februari. Nee, niet een vrolijk bericht om mee af te sluiten…

Dan nog maar even dit: we hebben alweer katjes aan de bomen zien hangen! Tijdens de wandeling rond het huis “Ödarp”. Daar waar straks de koeien weer grazen stond een wilg met katjes aan zijn takken. Deze bloeiwijze komt vooral voor bij bomen en struiken van de wilgenfamilie (waaronder de boswilg en de schietwilg), de berkenfamilie (waaronder de berk, de hazelaar en de zwarte en witte els), de moerbeifamilie en de beukenfamilie (waaronder de eik en de kastanje). De wilgenkatjes van de inheemse boswilg verschijnen aan de nog kale takken. De zachte katjes zijn zilverwit tot lichtgeel van kleur. De meeste soorten katjes verschijnen in het vroege voorjaar, rond de maanden februari tot april. In deze maanden hangt de lente in de lucht en ontwaakt de natuur uit haar winterslaap. Dit is precies het seizoen waarin ook de katjes takken zich ontpoppen. Terwijl aan de bomen langzaam bladeren beginnen te groeien, vullen de zachte katjes de takken met hun fluwelen verschijning. Maar het is nog maar rond de 20ste van januari. Is de wilg in de war?