Vanochtend moest Heiko om tien uur weer bij de fysiotherapeut zijn. Voor een tweede behandeling van zijn ischias. En als je op zo’n tijdstip ergens moet zijn, kun je daaraan voorafgaande eigenlijk niet zoveel meer doen. Om tien uur er zijn betekent bij ons, dat we om half tien moeten vertrekken. Vooraf douchen en ontbijten, kopje koffie, enzovoort. Met andere woorden: de tijd tussen opstaan en verstrek is om voordat je er erg in hebt. Na de behandeling van een half uur wederom een half uurtje terugrijden en zodoende ben je om elf uur weer thuis. Even een kopje koffie, waarna het alweer snel tijd is voor de lunch. Kortom: de ochtend was om, als gevolg van een afspraakje van een half uur! Maar het werd anders! Ik bedacht me namelijk, dat ik wel eens mee kon rijden, om zo samen nog een paar boodschappen te doen. Om een lang verhaal kort te maken: om half twee vanmiddag waren we weer thuis. Snel de boodschappen opgeruimd, een broodje gegeten en daarna konden we eindelijk iets doen. Of toch niet?
Het was mooi weer geworden en misschien wel de laatste droge dag van deze week. Daarom stelde Heiko voor, om een wandeling te maken. Een beetje beweging en frisse lucht kan immers nooit kwaad. Beweging is nu eveneens goed tegen Heiko zijn ischias. We hebben een paar leuke routes, die we vaker lopen, maar we wilden graag een keer iets anders zien. Daarom keken we voor vertrek eerst even via Google Maps of we in de buurt een nieuw rondje konden ontdekken. Dat vonden we niet zo snel. Ja, uiteraard kun je rondlopen, alleen zochten we een route van ongeveer een uur. We besloten om zomaar een pad in te rijden, de auto ergens te parkeren en gewoon een stukje heen en weer te lopen. De terugweg ziet er immers altijd weer anders uit dan de heenweg.
Omdat we naar het noorden reden, voorbij Bordsjö richting Askeryd, vroeg ik of we niet eens aan de andere kant van het meer konden gaan wandelen. Ik wilde al een hele tijd graag eens aan die kant van het Bordsjö-meer kijken. Dat meer zien we altijd vanaf de oostkant als we er met de auto langsrijden. Bordsjö is een meer in de gemeente Aneby en maakt deel uit van het belangrijkste stroomgebied van de Motala-stroom. Het meer heeft een oppervlakte van 0,496 vierkante kilometer en ligt ruim 250 meter boven zeeniveau. En we gingen! Vandaag werd het doel om de zuidkant van het meer op te zoeken. En dat is gelukt dankzij Google Maps!
Die liet op de satellietkaart namelijk een heel smal paadje zien. Dat liep precies langs de oever van het meer. Die kozen we meteen. Juist omdat het zo smal was liepen we dwars door de lingonstruiken. Een schitterend stukje natuur. Met aan de ene kant bos, struiken, rotsen en lingon en aan de andere kant het water van het Bordsjö-meer. Vele fotomomentjes voor mijn camera. We liepen het smalle paadje een half uur richting het noorden en keerden toen maar weer. Doorlopen zou een wandeling worden van meer dan twee uur en daar hadden we vandaag geen zin in. In het bos werden we overigens aangevallen door de elandvliegen. Gisteren hadden we er iets over gelezen en het toeval wil, dat we er vandaag zelf kennis mee maakten! Voor het eerst in al die jaren. We hebben al zoveel kilometers in Zweden gewandeld en we hadden ze nog nooit gezien. Of gevoeld… Gelukkig maar, want ze zijn behoorlijk vervelend!
In Nederland en België zijn ze bekend onder de naam hertenluisvlieg. Omdat ze veel op elanden zitten noemt men deze insecten hier älgfluga, elandvlieg. Nu zijn ze het meest actief, zo tussen september en begin november. Deze bloedzuigende parasieten zoeken een gastheer, het liefst een hert, ree of eland. Met hun klauwen klampen ze zich aan hun slachtoffer vast. Opvallend zijn hun platte bouw en stevige poten, wat duidt op een aanpassing aan hun parasitaire leefwijze. De vleugels verliezen ze direct, zodra ze een geschikte waard hebben gevonden. Het taaie pantser van de hertenluisvliegen doorstaat zonder moeite wrijven en schuren. Ook bijten helpt de gastheer niet, om van de plaaggeesten af te komen. Ze weten behendig de bijtende bek te ontwijken. De elandvliegen landen ook op mensen, in bossen waar veel reetjes leven. Ze zijn ontzettend snel en kruipen het liefst meteen tussen je kleding. De vervelende vliegen kunnen gevoelig steken! Als ze bij ons terecht komen, worden ze na een tijdje wanhopig en proberen ze alsnog bij andere gasten aan eten te komen. Overleven kunnen ze namelijk niet op mensenbloed. De vliegen die ons plagen zijn volgens een insectenexpert “mislukte elandenvliegen”. Omdat ze niet kunnen overleven en omdat ze zich bij ons niet kunnen vermenigvuldigen. Goed gevoel (voor ons)! Nu nog even van de jeuk afkomen…
Oeps… Maakster van foto´s zelf op dat moment op de gevoelige plaat vastgelegd. We kwamen even later bij een grote, omgevallen boom. Nou liggen die er meer, maar vind je ook niet, dat deze wel heel veel op een bot(je) lijkt? Om te voorkomen, dat een ander dat zou denken, vroeg ik Heiko er maar even bij te gaan staan. Ruim een uur later stonden we weer bij de auto. Voordat we daarin stapten controleerden we elkaar op die elandvliegen. Gelukkig zijn we er niet allergisch voor, want dan ben je de sigaar. We meenden ze allemaal te hebben gevonden en reden in een rustig tempo terug naar huis. Eenmaal thuis ontdekten we toch beiden nog twee of drie van die vliegen in onze kleding en op ons lichaam. Gelukkig zijn we er niet door gestoken, maar leuk was het niet. Het schijnt dat het leven van de elandvlieg na een stevige nachtvorst voorbij is. En daarmee ook de plaag. Voorlopig maar even niet het bos in? Met deze wandeling kun je begrijpen, dat de dag hierna nagenoeg voorbij was. En wat hadden we nou gedaan? Niet gewerkt! Soms heb je gewoon van die dagen. Dan doe je niets en geniet je van de dingen die op je pad komen.
Het was vandaag overigens de landelijke feestdag van de kanelbullar. Kaneelbroodjes-dag werd voor het eerst gevierd in 1999. Toen de “thuisbak-raad” 40 werd, vierden ze dit door op 4 oktober “Kanelbullens dag” in te stellen. Er zijn veel dagen gewijd aan verschillende dingen, echter deze werd meteen populair. De raad werd in 1959 opgericht door een aantal Zweedse voedingsbedrijven die handelden in meel, gist en suiker. Het was in deze tijd, dat veel vrouwen van huisvrouw naar het beroepsleven gingen. De thuisbakkersraad wilde aanmoedigen, om in ieder geval thuis te blijven bakken. Vandaag is het doel van de hen anders: “Iedereen inspireren tot bakken, met behulp van goede recepten en praktische adviezen”. Het kaneelbroodje is een van de favoriete koffiebroodjes van Zweden en is uniek, hoewel de smaakmaker met kaneel en suiker over de hele wereld te vinden is. Dat ik deze niet eens zelf gebakken had maar vanochtend zelf had gekócht, zegt genoeg… Maar ze waren wel lekker!
Kennen jullie trouwens de Aronia? Bij toeval zagen we een dergelijke struik zaterdag langs de parkeerplaats van de supermarkt staan. Ze vielen enorm op, door hun prachtige rode herfstbladeren. Anders waren we er vast en zeker zo aan voorbij gelopen. We zagen er enorm grote bessen inhangen, maar waren niet zeker of we zouden kunnen eten. Nou blijkt, dat ze wel degelijk eetbaar zijn en ook nog eens redelijk lekker. Hadden we nou maar… Deze bessen zijn overigens ook nog eens rijk aan antioxidanten en voedingsstoffen. Wel zijn ze een beetje hard van smaak, maar geven een heerlijk sap: “een delicatesse”, maar zoals voor meer dingen geldt, smaken verschillen. In Oost-Europa worden de Aronia-bessen gebruikt in de volksgeneeskunde. Dit vanwege de preventieve en helende eigenschappen. Aronia-bessen zijn rijk aan vitamine B, C en E en ook aan mineralen. Het bevat eveneens grote hoeveelheden heilzame antioxidanten, die ons immuunsysteem versterken.
Even verder op internet gekeken en al snel vond ik, dat de Aronia uit Noord-Amerika komt. In Zweden zul je ze nog niet zoveel tegenkomen, omdat ze hier zelfs vrij nieuw zijn. Ze worden nu (nog) voornamelijk als haagplant gebruikt. Zou dat komen, omdat de bladeren in de herfst zo prachtig rood kleuren? Aronia-bessen kunnen worden gebruikt om te eten, maar de Aronia-struik is vooral een sierplant. Heiko trof echter op Marketplace bij toeval toch een advertentie aan, waarin deze bessen werden aangeboden. Je kon ze zelfs gratis ophalen. Alleen moest je er wel even voor naar Västervik, ongeveer twee uurtjes rijden. Dat hebben we maar niet gedaan. De volgende keer dat we een Aronia struik zien met besjes, gaan we zeker proeven!
