De laatste dagen komen er regelmatig nieuwitems voorbij, over de verplaatsing van de vele militairen en materieel naar de westkust van Zweden. Vooral in de plaats Oskarshamn en op het eiland Gotland is nu heel veel legergroen te zien. Een paar nieuwsitems plaatsen we ter informatie op onze site. Helaas hoort dit op dit moment bij onze werkelijkheid en voelen we ons min of meer “verplicht” om er iets over te schrijven.
Zo was er het verhaal van een van de vrouwelijke soldaten, die nu op Gotland is. Ze zegt, dat ze geen antwoord op de vraag heeft, over hoe lang de militairen op het eiland blijven. Ze arriveerde op het eiland vanuit Boden. In Slite, aan de oostkust van het eiland Gotland, is de militaire aanwezigheid hoog. De haven in het resort wordt gezien als een belangrijke verdedigingsplek. Delen van de haven worden bewaakt door antitanksoldaten uit Boden. De geïnterviewde soldaat zit in een van die gevechtsvoertuigen. Ze zegt, dat ze op het eiland zijn om samen te oefenen. “Vanwege de Russische schepen”. Ze zegt dat de Gotlanders niet bijzonder bang zijn, eerder nieuwsgierig. “Ze maken zich eigenlijk geen zorgen, maar het is duidelijk dat mensen meer willen weten”. Verder zegt ze, dat zij en haar collega’s de situatie onder controle hebben.
Een andere soldaat, een pelotonscommandant van het luchtafweergeschutpeloton op P18. Hij zit midden in de oefeningen op Gotland: “Het werk bestaat uit het tonen van aanwezigheid hier”. Hoeveel extra middelen er de afgelopen dagen zijn bijgekomen, wil hij niet zeggen. Dat laat hij aan iets hogere managers over om te beantwoorden en te beoordelen: Wij hebben versterking gekregen en dat is altijd welkom”. De afgelopen dagen zijn er veel soldaten aangekomen. Naast de versterkingen uit Norrland, is er ook een veerboot uit Oskarshamn met soldaten gearriveerd. Er is veel beweging vanaf het vasteland. De commandant van het regiment van Gotland, vertelde deze week, net als de scherpschutter uit Boden, dat hij ook reacties kreeg van de bewoners in Visby, de hoofdplaats op het eiland Gotland. “Er is enige bezorgdheid geweest”, zei hij, maar hij stelde tegelijkertijd het volk gerust en verklaarde, dat het risico op een gewapend conflict zeer laag is.
Ann Linde, de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken zegt: “Het is een zeer ernstige situatie bij ons in de buurt. De eisen van Rusland zijn onaanvaardbaar. Rusland heeft zich aan de Oekraïense grens gemobiliseerd, de noodmacht van onze strijdkrachten is aanwezig op Gotland en er worden crisisbijeenkomsten gehouden op het hoogste politieke niveau”. Ze zegt, dat Zweden niet direct worden bedreigd, maar het kan niet worden uitgesloten, dat we dat in de toekomst wel zullen worden. “Op het hoogste politieke niveau is de afgelopen week een reeks gesprekken en bijeenkomsten gehouden, om het conflict tussen Rusland en Oekraïne te bekoelen. Rusland heeft een ontmoeting gehad met de NAVO en de Verenigde Staten. Dit is er niet in geslaagd de spanningen te verminderen. Integendeel, de situatie op het gebied van het veiligheidsbeleid wordt nu door sommigen omschreven als de grootste crisis sinds de Koude Oorlog.” Deze week woonde de minister van Buitenlandse Zaken een bijeenkomst bij, waar de EU-ministers van Defensie bijeenkwamen, om de situatie tussen Rusland en Oekraïne te bespreken. Rusland ontkent een invasie te plannen, maar heeft ongeveer 100.000 troepen klaar staan voor aanvallen op de Oekraïense grens…
“In onderhandelingen met de NAVO heeft Rusland onder meer geëist, dat het bondgenootschap niet wordt uitgebreid naar het oosten. Op de foto hierboven de roze ingekleurde landen. De voormalige Sovjetrepublieken Georgië en Oekraïne vallen daaronder. Die hebben zich (nog) niet aangesloten. Rusland wil eveneens beloften zien, dat nieuwe landen, waaronder Zweden (op de foto hierboven licht paars), niet zullen toetreden tot de NAVO-defensiealliantie. Men is tot de conclusie gekomen, dat de eisen van Rusland grotendeels onaanvaardbaar zijn. Dit zou namelijk betekenen, dat landen zelf hun allianties en verdedigingslinie niet mogen kiezen. De basis voor het veiligheidsbeleid moet juist zijn, dat alle landen recht hebben op hun eigen beleid.” Aldus de Minister van Buitenlandse Zaken.
Hoe bezorgd moet je zijn als Zweed? Ze denkt niet, dat we ons zorgen hoeven te maken, dat er iets tegen Zweden zal gebeuren. “We hebben een sterke strijdkracht en een stabiel veiligheidsbeleid, dat ons goed van pas komt.” Maar betekent het feit, dat men de militaire aanwezigheid op Gotland moet versterken dat we worden bedreigd? “Nee, ik wil niet zeggen, dat we worden bedreigd. Echter kan het niet worden uitgesloten, dat dit in de toekomst het geval zal zijn. In deze huidige situatie zouden de Zweden zich daar geen zorgen over hoeven te maken.” Hoe ziet de relatie van Zweden met Rusland eruit? “Met betrekking tot Ruslands schendingen van het Europese veiligheidsbeleid hebben wij sancties tegen Rusland ingevoerd en het is duidelijk, dat wij zelf beslissen over ons veiligheidsbeleid. Maar tegelijkertijd willen we goede contacten en willen we, dat we kunnen samenwerken met Rusland over andere zaken, zoals het klimaat. Het is een beetje moeilijk, maar je moet die pogingen niet opgeven.”
Wat gebeurt er sinds een paar dagen op Gotland en waarom? Zweden heeft daar een verhoogde militaire aanwezigheid. Het eiland is strategisch belangrijk, vooral gezien de nabijheid van de voormalige Sovjetstaten in de Baltische staten. Een hoogleraar in Russische oorlogsvoering wijst erop, hoe de Russische staatstelevisie begin december doorzag, hoe Gotland een belangrijk strategisch doel zou kunnen zijn. Het betekent, dat als Rusland iets zou willen doen tegen de Baltische staten, het een vorm van “flankbescherming” zou willen met luchtverdediging, om NAVO-vliegtuigen weg te houden uit dat gebied. Deze week zijn er zes Russische landingsvaartuigen gezien in de Oostzee, wat Zweden ertoe heeft gebracht zijn militaire aanwezigheid op het eiland te versterken. De militaire aanwezigheid van Zweden op het strategisch belangrijke eiland Gotland was de laatste jaren steeds verder afgenomen. De situatie liet dat toe. Dat is nu anders en zodoende is het aantal manschappen en materieel weer op niveau gebracht. Tegelijkertijd is er nog steeds geen hoog niveau van paraatheid en een zeer laag risico op gewapende conflicten, volgens een regimentscommandant. Onderdeel van de Russische tactiek op dit moment is, om een gevoel van instabiliteit in Europa te creëren en op die manier besprekingen en mogelijke concessies tot stand te brengen, aldus verschillende defensie-experts. Intussen is een van de Russische landingsvaartuigen weer vertrokken…
