Het ene bericht na het andere komt op dit moment hier bij ons voorbij via de nieuwszender SVT. De storm (windkracht 9-10) of zelfs orkaan, genaamd Otto komt er aan. Otto wordt door een paar mensen al voorzichtig vergeleken met orkaan Gudrun, die in januari 2005 over Zweden trok. “Het kan erg “luidruchtig” worden. Net als bij storm Gudrun”, zegt een meteoroloog bij SVT. Storm Gudrun is volgens SMHI de meest verwoestende storm die we in Zweden kennen, in termen van bomenkap, elektriciteits- en telecommunicatieonderbrekingen en uitgevallen treindiensten. Op dat moment werden op meerdere plaatsen in Zuid-Zweden windsterktes gemeten van gemiddeld ruim 30 meter per seconde en plaatselijk meer dan 40 meter per seconde in de dorpen. Volgens de voorspelling van SMHI kunnen de windstoten vrijdagavond en -nacht oplopen tot meer dan 30 meter per seconde.
Ik geloof dat de eerste meldingen over Otto donderdagmiddag al binnenkwamen. In de loop van de vandaag werd de berichtgeving frequenter en nu is het echt “hot”. De waarschuwing voor het noodweer was eerst geel, maar inmiddels kiest men voor de westkust voor code oranje. Men beschrijft het als volgt: “Tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag komen op meerdere plaatsen zeer harde windstoten uit het westen, die onder meer kunnen leiden tot omgevallen bomen en takken over wegen en die geven verkeershinder”. De storm trekt over grote delen van Götaland, waar ook Jönköpings län onder valt, de regio waar wij wonen. Het ergste zal het waarschijnlijk in Skåne zijn, het meest zuidelijke puntje van Zweden.
Men verwacht een beperkte toegang op wegen vanwege omgevallen bomen en afgewaaide takken. Ook is er een groot risico op vertragingen in bus-, trein-, lucht- en ferryverkeer en zelfs geannuleerde vertrekken. In gebieden met bovengrondse hoogspanningsleidingen kunnen storingen in de elektriciteits- en telecommunicatievoorziening voorkomen. Losse voorwerpen en tijdelijke constructies lopen het risico te worden verplaatst of beschadigd. In combinatie met de wind wordt er regen en natte sneeuw verwacht.
Wat is nu eigenlijk de oorzaak van zo´n storm/ orkaan? Een diepe lagedruk trekt vanmiddag naar Zuid-Noorwegen en zet zich vanavond en morgenvroeg oostwaarts boven Zweden voort. Ten zuiden van de lagedruk komt over een groot deel van Götaland een westenwind, met op verschillende plaatsen zeer sterke windvlagen tot ca. 23 tot 25 m/s. Oftewel windkracht 10. In de loop van morgenochtend trekt de lagedruk weg en neemt de wind af. Beginnend in het westen. Vanwege de storm heeft de Zweedse vervoersdienst besloten het treinverkeer op verschillende lijnen in Småland stop te zetten. Het treinverkeer op de sporen moet morgen rond lunchtijd weer op gang komen. Inmiddels ligt het vliegverkeer ook stil aan de westkust van Zweden en zijn eveneens diverse veerbotten uit de vaart genomen. De Öresundbrug is vanaf half zes vanavond afgesloten voor alle verkeer en blijft waarschijnlijk dicht tot in ieder geval drie uur vannacht.
In Kopenhagen zijn een aantal hoge gebouwen ontruimd in verband met het risico van grote stormschade of zelfs het instorten van de flatgebouwen. Er zijn 280 personen geëvacueerd en ondergebracht in hotels. Volgens de eigenaar van de hoge flatgebouwen is er een constructiefout in de gebouwen, waardoor ze windsnelheden boven de 11 tot 12 meter per seconde niet kunnen weerstaan. De flats met tien verdiepingen zijn gebouwd in 1955.
“De hulpdiensten in onder andere Markaryd en Halmstad hebben hun paraatheid vergroot. We hebben tot 15 mensen stand-by gezet in vergelijking met de gebruikelijke 11”, zegt de reddings-manager in Markaryd. De hulpdiensten in Markaryd hebben zich voorbereid op problemen die zich kunnen voordoen. “We bereiden ons voor en hebben onze uitrusting, zoals kettingzagen en dergelijke, gecontroleerd”, zegt de manager. Net als wij hier in Ödarp. De kettingzaag staat paraat met een scherpe ketting en een tank vol benzine en olie. Helm bij de hand, alsmede de zaagbroek en de veiligheidsschoenen. Voor onze stroomvoorziening staat het aggregaat klaar met een jerrycan benzine. Kaarsen paraat, ook zaklantaarns en voldoende hout om mee te stoken.
Elektriciteitsbedrijf E-On schrijft in een persbericht, dat ze hun paraatheid vergroten vanwege de storm. En dat de warme, natte winter het gemakkelijker heeft gemaakt voor bomen om op hoogspanningslijnen te vallen en stroomuitval te veroorzaken. “Als je niet naar buiten hoeft, blijf dan thuis!”, dringt een brandinspecteur aan. In een persbericht is er bij iedereen in het district op aangedrongen, om de weersvoorspellingen te volgen, losse voorwerpen buiten vast te zetten en niet onnodig de weg op te gaan.
Het is nu acht uur in de avond, dat we dit bericht plaatsen en buiten horen we de wind opkomen. Of het allemaal zo erg wordt als voorspelt moeten we maar afwachten. We denken terug aan de januari stormen van 2022… De nacht waarin twee grote bomen bij ons voor het huis over de weg vielen en Heiko met de kettingzaag aan de slag ging om het verkeer te kunnen laten passeren. De nacht ook waarin ik keihard achteroverviel en een ingedrukte rugwervel en een paar ingedrukte tussenwervelschijven kreeg… Alweer een jaar geleden…
