Ochtendgloren

   
  
Ochtendgloren! Ook genoemd dageraad, morgenrood, morgenschemering, morgenstond, ochtendkrieken, ochtendrood, ochtendschemer, ochtendschemering, ochtendstond. En het is allemaal hetzelfde: het aanbreken van de dag, wat gepaard gaat met het doorbreken van het daglicht en de beginnende zonsopgang. Deze ochtend weer eens een schitterend beeld, doordat de zon in het oosten door de bomen scheen, op de bomen in het westen. Hoewel de zon tegen vier uur opkomt, zien wij hem vaak rond half zes, zoals in dit geval. Het begin van de dag is goed!

Maar dat gevoel werd ons snel ontnomen… Heiko zag op zijn mobiele telefoon, dat hij een oproep had gemist. Eentje van de garage in Hullaryd. Hij belde terug, precies op het moment, dat ze daar frukost, ontbijt, hadden. Mis, want dan neemt men echt de telefoon niet op. Hij werd rond tien uur teruggebeld en keek ineens minder vrolijk. Wat bleek? De twee kleine buisjes van de condensator voor de airco die vervangen moesten worden, omdat ze verroest waren, moeten 800 euro kosten. Achthonderd euro! Dat vond zelfs de monteur heel erg veel en daarom wilde hij tweedehandse voor ons kopen. Die waren “slechts” 25o. Hij vertelde er meteen bij, dat wanneer we daarmee akkoord gingen, hij ze zou bestellen, maar dat de levering twee weken op zich liet wachten. Dan hebben ze vakantie en daarmee wordt het beslist niet voor medio augustus, dat ze de werkzaamheden aan de Hyundai kunnen inplannen. Een tegenvaller en net nu we een fantastisch mooie zomer hebben hier en de airco enorm gemist wordt. Tegen de tijd dat de garage tijd heeft rijden wij overigens al in Nederland. Waarschijnlijk met de Volvo. De thriller wordt vervolgd…
   
   
Na de koffie stapten we samen in de auto: de zitmaaier ophalen! Die hadden we vorige week donderdag naar de reparateur gebracht, omdat een aandrijfriem kapot was gegaan. Die van de messen. Gisteren kreeg Heiko bericht, dat het een en ander gerepareerd was! Gezien de rij van machines wat daar te wachten stond, hadden we hier nog niet op gerekend. Ook niet op hetgeen het weer van de afgelopen dagen had gedaan trouwens. Er waren onderweg namelijk redelijk veel bomen beschadigd, waarvan er eentje zelfs over de weg was komen te hangen. Voordat we uiteindelijk naar de reparateur gingen stopten we eerst bij de afvalcontainers, zodat we het een en ander konden laten recyclen. De bakken zitten vaak genoeg vol, maar dit keer spande die van het glas toch wel de kroon: het stond er omheen en bovenop ook vol!
   
Hierna ging het richting de vuilstort en onderweg zagen we met eigen ogen hoe de situatie in het centrum was, nadat er gisteren zoveel regen was gevallen. De kranten meldden, dat er neerslag was gevallen tot 140 millimeter! “Het verdronk het centrum van Tranås.” De reddingsdiensten ontvingen ongeveer 200 meldingen van getroffen bewoners. Vooral het wegpompen van water uit ondergelopen straten, groenvoorzieningen en kelders was maandag aan de orde. Vandaag ging dat overigens nog verder. De hoeveelheid water maakte het voor velen moeilijk om te gaan werken. Met name de thuiszorg had het moeilijk om de zorgontvangers te bereiken. Tegelijkertijd raadde de gemeente het mensen af, om te gaan zwemmen in meren, ​die mogelijk vervuild waren door de bui.

Vele mensen spraken over de bijzondere regenbui. Het was vandaag dan ook uiteraard het gesprek van de dag. Zo vertelden ze, dat het was begonnen te regenen en dat het daarna heel snel ging. Binnen een uur stonden sommige mensen in hun kelder tot aan de taille in het water. Vooral Ängsvägen was een van de zwaarst getroffen straten in Tranås. Daar waren nagenoeg alle kelders onder water gelopen. Nadat de bui over was en iedereen had bekeken wat de schade was, werden de hulpdiensten ingeschakeld. Het leegpompen was het eerste, daarna moest er schoongemaakt worden. Dan bleek, dat veel was beschadigd: wasmachine, droger, diepvries, aardwarmtepomp: vaak alles wat in die meter water in de kelder had gestaan… Maar het bleef niet bij water in kelders alleen: wat maar een beetje lager lag werd door de regen onder gespoeld en daarbij werden auto´s niet ontzien.
 
Na een omleiding (vanwege het vele water) kwamen we uiteindelijk bij de reparateur van de grasmaaier. We betaalden de reparatie aan de balie en konden daarna naar achteren lopen, om onze zitmaaier mee naar huis te nemen. Een paar meter kon Heiko ermee rijden en toen stopte die. Nee, toch niets anders aan de hand dan die riem? Heiko keek als eerste naar de benzinetank en het bleek, gelukkig, dat die volledig leeg was. Met een theekop benzine van het bedrijf kon Heiko de maaier opnieuw starten en op de aanhanger rijden. Daarna reden we naar huis terug. “Eventjes naar Tranås” bleek toch ruim anderhalf uur te zijn…
 
En wat doe je dan, als het een week geleden is, dat het gras is gemaaid en de zitmaaier weer gerepareerd is? Ja! Je gaat met de loopmaaier aan de slag… Dat klinkt vreemd, maar dat beviel de vorige keer goed. Eerst daar maaien, waar ik met de zitmaaier niet (goed) bij kon komen. Al met al is dat toch een klusje van anderhalf uur. Daarna kon het grote oppervlak aan de zitmaaier worden overgelaten. Fijn dat die weer klaar is! Hoewel naar mijn mening de loopmaaier mooier maait, moet ik er niet aan denken, alles met dat apparaatje te moeten doen: ik was dan wel een dag bezig! Nou, een paar uurtjes meer in ieder geval.
   
   
Begin van het seizoen had Heiko de border langs de oprit onkruidvrij gemaakt en was daarbij een paar bloembollen tegengekomen. Niet wetende welks soort het was, pootte hij ze terug op een andere plaats waar ze waarschijnlijk meer ruimte zouden krijgen. Wat voor bollen het waren was hem niet meer bekend. Nu is het duidelijk dat het lelies zijn! Mooie gele exemplaren staan fier in onze tuin! Lelies zijn er in ontzettend veel kleuren en daarmee zouden we ervoor kunnen kiezen, dat we volgend jaar of een bepaald kleurpalet willen aanhouden of dat we een explosie van kleuren willen. Want voor beiden zijn lelies perfect geschikt. Deze “ijdeltuit” is er namelijk in het wit, roze, lila, rood, geel, oranje, paars en alle tinten daar tussenin! Alsof dat niet genoeg is, is ze er ook nog met spikkels en strepen. Zelfs de vorm van de bloemen verschilt. De leliebloem is er in trompetvorm, maar ook in platte of een komvorm. Ze kunnen met een diameter van 7 centimeter een lieflijke uitstraling aan de tuin geven, maar met een diameter van 25 centimeter ook een fijne exotische look. Zeker is, dat we volgend jaar meer lelies zouden willen, want het is een prachtige plant!
  
Of toch meer van de clematis? Aan de voorgevel bloeit die namelijk ook alweer volop. In drie verschillende kleuren, echter wel allemaal in de paars tinten. De clematis is een bijzonder geslacht van klimmende en kruipende planten uit de ranonkelfamilie. Wist je, dat er meer dan 200 soorten zijn? Ze kunnen sterk van vorm variëren, bladhoudend of wintergroen zijn, struikachtig of kruidachtig zijn en vrijwel overal voorkomen in het noorden, het zuiden, de bergen, de tropen: een veelzijdig plantje. Clematis bloeit in tal van seizoenen: de lente, zomer en herfst. De bladeren zijn meestal enkelvoudig of geveerd en de bloemen zijn vaak bijzonder aantrekkelijk, met vier tot acht kroonbladeren, gevolgd door pluizige zaadkoppen. Nee, één plant van deze clematis is eigenlijk voldoende. Ze worden immers zo groot!
 
Groot worden ook de kikkervisjes! Vanwege de regen die onlangs viel, staat er weer een laag water in het beekje en vijvertje. Meteen werden de bekende vormen van diverse kikkervisjes duidelijk zichtbaar! Vele kikkerlarfjes waren uit hun eitjes gekomen en hadden zich vastgezogen aan een waterplant of aan het dril waar ze uitgekomen waren. Het bleef daar een tijdje hangen om verder te groeien. Ademhalen deden ze de eerste dagen via de uitwendige kieuwen. Daarna had het kikkerlarfje een mondje en oogjes gekregen en het staartje was nu ook sterk genoeg om er mee te kunnen zwemmen. Het is nu een kikkervisje! De uitwendige kieuwen zijn verdwenen, omdat het kikkervisje nu inwendige kieuwen heeft. Ze kunnen net als kikkers nu ook ademhalen via hun huid. Ze zijn momenteel lichtbruin van kleur en hebben een relatief lange staart. Het kikkervisje at eerst de geleimassa van het ei waaruit ze kwamen, daarna begonnen ze te eten in wieren, algen en dode plantaardige en dierlijke delen, die in het water zweven. Na ongeveer zes weken begint bij een aantal kikkervisjes de metamorfose. Bij een enkeling kon ik al pootjes zien zitten!
  
  
Dat dit de periode is van bloei is duidelijk. Vele bloemen bloeien immers en daar genieten we met volle teugen van. Waar we ook van genieten, is de verandering in kleur van de vele besjes. De zwarte bessenstruiken laten hun groene besjes al donkerder kleuren en de rode bessen gaan van groen al naar zacht rood. Dat wordt hopelijk smullen! Het is trouwens vreemd, dat de grote zwarte bessenstruik bij de groentetuin in eerste instantie vele bessen liet zien en dat daar niet veel van terug te vinden zijn. Wat daar gebeurd is, is ons een groot raadsel. Er zit geen ongedierte in de struik (voor zover wij kunnen zien), van droogte is geen sprake: wat kan dat zijn? Vogels? Mijn grote vriend Google kon me ook niet helpen…

New York Times, Reuters en BBC: sommige internationale media hadden de laatste dagen hun aandacht gevestigd op de massale sluiting van de Zweedse Coop winkels. Dit naar aanleiding van de verwoestende hackeraanval van vrijdag. Het begon allemaal in de Verenigde Staten, toen het softwarebedrijf Kaseya het slachtoffer werd van een cyberaanval. Al snel werd de aanval echter ook een Zweedse aangelegenheid, toen het kassasysteem van Coop het niet meer deed. Het is “hot” nieuws. “Grote software aanval dwingt Zweedse winkelsluitingen af” schrijft Reuters. “Honderden bedrijven, van Zweden tot de VS, zijn getroffen door cyberaanvallen” luidt de kop van New York Times. Ook het Britse The Guardian en het openbare dienstbedrijf BBC melden: “Zweedse Coop-supermarkten gesloten vanwege Amerikaanse software cyberaanval”. Zelfs in Frankrijk, Nieuw-Zeeland en Noorwegen is de massale sluiting van de winkels nieuws. De IT-aanval heeft ook politici bereikt, waaronder president Joe Biden. Die heeft een onderzoek gelast, terwijl de Zweedse minister van Defensie, Hultqvist het bedrijfsleven aanspoort, om op de hoogte te blijven als het gaat om beveiligingswerkzaamheden.