Jahoe! Sinds een hele lange tijd ligt er weer een keer sneeuw van betekenis in Nederland! Er was al zeker een week van tevoren voorspeld dat het zou komen. De meeste reacties op Facebook waren echter steevast van “eerst zien, dan geloven”. De meteorologen van het KNMI spraken over een pakket van 20 of zelfs 30 centimeter sneeuw. Nou, dat is wel heel bijzonder voor Nederlandse begrippen, want zoveel sneeuw is er al vele jaren niet meer gevallen. Het zou komen op zondag… ja ja… Ze hadden gelijk! De sneeuw kwam inderdaad en wát hebben de kleinkinderen ervan genoten! We kregen tientallen, misschien wel honderd, foto´s van onze vier kleinkinderen in die sneeuw. Heerlijk aan het ravotten en met een slee van heuveltjes afglijden. Of op de slee getrokken door papa of mama. Fantastisch!
Tegelijk met de sneeuwval was er een stevige wind en dat maakte het wel erg koud. Gelukkig hadden Merle, Daan, Jelte en Noud lekkere warme skibroeken en jassen aan. Door de wind waren er op verschillende plaatsen grote sneeuwduinen ontstaan. Facebook werd overspoeld met foto´s van sneeuwduinen, spelende kinderen in de sneeuw en van sneeuwschuivers en zoutstrooiwagens, die de mensen veilig op de weg probeerden te houden. Niet iedereen houdt van het koude witte spul (hè Froukje), maar de kleinkinderen in ieder geval wel. Gelukkig waren de scholen een dagje dicht en konden ze er de hele dag van genieten. En wij ook!
Net als in Nederland is hier in Zweden ook een vogelteldag geweest. Vele vrijwilligers hebben de verschillende soorten vogels in hun tuin in de gaten gehouden en de aantallen doorgegeven aan de instantie “Birdlife”, die alles registreert en publiceert. Het tellen gebeurde dit jaar voor de 16e keer. In Tranås waren 1.653 vogeltellers actief. Landelijk zijn er zo´n 20.000 mensen die meedoen aan de telling. Het vogeltje dat het meest gezien is, is de “Talgoxe”, oftewel de koolmees. Zowel in Tranås, als in de provincie Jönköping, als in heel Zweden, voert de koolmees de lijst aan met meest gespotte vogels. Landelijk en provinciaal is de pimpelmees (“blåmes”) nummer twee, terwijl die in Tranås op drie staat. De top drie wordt gecompleteerd met de “gulsparv” oftewel de geelgors. De nummer 1 en 2 kunnen we hier in Ödarp ook bevestigen. Dat zijn in ons geval ook de vogeltjes, die het voederhuisje het meeste bezoeken. Gevolgd door de zwartkopmees, de boomklever en de grote bonte specht.
Na de middag maakte Heiko nog even een korte wandeling. Het “rondje Hultarödje” zoals we dat noemen. Voor mij zat dat er vandaag niet in, echter Heiko wilde toch even naar buiten, een beetje beweging en een frisse neus halen. Voor het rondje Hultarödje lopen we altijd tegenover ons huis de berg op, langs het huis genaamd “Hagen” van de twee zussen uit Stockholm, daarna het bos in en via een geschoven zandpad terug naar de weg waaraan ons huis staat. Volgens Strava een rondje van drie kilometer, waar Heiko deze keer een klein uurtje over deed. Het eerste deel, meteen tegenover ons huis, was een pad waar nog geen mens langsgekomen was. Wel een aantal reeën. Uiteraard was over het smalle paadje door het bos, meteen na het huis “Hagen”, ook nog niemand geweest.
Je moet weten, dat er daar ergens een pad is, anders vind je het beslist niet. Het eerste deel van de wandeling was erg zwaar, vanwege de dikke laag sneeuw waar je voeten steeds opnieuw in wegzakken. Eenmaal op de geschoven zandweg was het veel beter begaanbaar. Wandelen buiten de geschoven wegen is dan ook feitelijk even niet zo fijn om te doen op dit moment. Bijna terug bij huis kwam er een bergingsauto langzaam achterop rijden. De chauffeur kwam vanuit de richting Aneby en stopte bij Heiko en vroeg of hij “slechts wandelde” of dat “hij de eigenaar was van de auto die ergens op deze weg in de sloot lag”. Gelukkig gold voor Heiko dat eerste. De chauffeur vervolgde daarna zijn weg in een zeer rustig tempo. Continue om zich heen kijkend, naar een auto die ergens in een sloot zou moeten liggen. Tja, het kan de beste overkomen. Hé Heiko? In februari 2019 zaten wij met de kont van de auto in een droge greppel en moest Erling ons er met de tractor uithalen.
Dat is pech, de heg is weg! Gistermiddag was ik nog even de weg overgestoken, om in de brievenbus te kijken of er nog post was. Nu de nieuwe pas van Handelsbanken zo snel was ontvangen, verwacht je de nieuwe pincode ook snel. Mag niet, maar doe je toch onbewust wel. Nee, die was er nog niet. Toen ik me omdraaide om vanaf postbus weer naar huis te lopen zag ik, dat onze heg behoorlijk veranderd was. Vanaf de straatzijde was die nauwelijks meer te zien. De grote tractor met het sneeuwschuifblad gooit de sneeuw van de asfaltweg opzij in de bermen én tegen onze heg aan. Dat heeft zich ondertussen behoorlijk opgehoopt en is nu net zo hoog als onze heg! Ongeveer een meter. Het hegje is al een oudje en heeft al menig winter doorstaan. Verbazingwekkend eigenlijk, want zoals je inmiddels wel zult weten, krijgt hij ´s winters echt wel het een en ander te verduren.
De maand december van het jaar 2020 was warmer dan normaal. Maar nu, in het nieuwe jaar, is het ongewoon koud geworden. In heel Zweden geeft de thermometer temperaturen aan van ver onder nul. Dit betekent, dat er ijs ligt op veel meren en op delen van de Oostzee, waar al jaren geen ijs meer is geweest. Op dit moment werken alle vijf ijsbrekers op verschillende plaatsen in Zweden. Dit is de eerste keer in vele jaren. Een van de ijsbrekers werkt in het Vänern meer en in de rivier Göta Älv in Västra Götaland. De ijsbrekers zijn schepen met sterke motoren en een sterke romp die het ijs kunnen breken. Deze vijf hebben overigens oud-Noorse namen: Ale, Atle, Frej, Oden en Ymer. Ze breken het ijs, zodat andere schepen de zee of het meer kunnen oversteken. De winter kwam overigens dit jaar ongewoon laat, echter zoals het er nu naar uit ziet, blijft het tot in maart koud! Koude lucht van de Noordpool is hier namelijk naar toe gekomen. “Het is lang geleden dat we zo’n winter in Zweden hebben gehad”, aldus een meteoroloog. Meestal is er een hoge druk boven Portugal en Zuid-Europa en een lage druk boven IJsland en zowel de Noord- als de Zuidpool, wat een “positieve oscillatie” wordt genoemd.
Nu hebben we in plaats daarvan een negatieve oscillatie, wat betekent dat er een hoge luchtdruk is boven IJsland en een lage boven Portugal. Het effect daarvan is, dat we een zeer sterke luchtstroom krijgen, die zich tot ver naar het zuiden over Europa uitstrekt. Het is momenteel warmer dan normaal langs IJsland en Groenland, terwijl het kouder is dan normaal in Europa en ook in Zweden. Hier in het noorden kunnen ze de komende weken minimaal 25 graden vorst verwachten. Verder naar het zuiden ligt de temperatuur naar verwachting tussen de 0 en min 10. Het is echt niet elk jaar, dat we dit koude weer hebben. Vorig jaar was het voor ons gevoel een beetje een “Hollandse kwakkelwinter”. Volgens een meteoroloog is het ongeveer tien jaar geleden, dat we op deze manier hier een echte winter hebben gehad. Dat zal voor heel Zweden misschien gelden, maar wij herinneren ons onze eerste winter (2017-2018) na onze emigratie in 2017. Die winter was vergelijkbaar met de huidige, vinden wij. De verwachting is trouwens, dat het nog vele dagen in februari in bijna het hele land onder de nul graden zal blijven, zowel ´s nachts als overdag.
Even over de coronapandemie: Binnenkort krijgen alle 65-plussers in Zweden een vaccin. Folkhälsomyndigheten, het Zweedse Ministerie van Gezondheid, heeft het plan wel al gewijzigd. Het risico om (ernstig) ziek te worden door Covid-19 is groot, zelfs voor 65-plussers. Dat zegt het hoofd van het ministerie. Men weet inmiddels, dat het risico bij deze groep net zo groot is als bij de groep van 70-plussers. Leeftijd betekent veel meer dan men eerder dacht. Het ministerie bepaalt de volgorde waarin mensen moeten worden gevaccineerd. Degenen die het meeste risico lopen om ziek te worden, worden als eerste ingeënt. Daarom zijn ze begonnen met het vaccineren van ouderen die in verpleeghuizen wonen of nog zelfstandig wonen en thuiszorg hebben. In de eerste groep zit ook het verzorgend personeel dat met ouderen en ernstig zieken werkt. Dat noemen ze fase 1. De vaccinatie gaat binnenkort verder in fase 2.
Eerder zei de GGD, dat dat iedereen betrof die 70 jaar en ouder is. Nu waarschijnlijk dus vanaf 65 jaar. Fase 2 geldt ook voor mensen met bepaalde ziekten, mensen met een handicap die hulp krijgen en meer medisch personeel. Fase drie zijn mensen tussen de 60 en 64 jaar en diegene die een groter risico lopen om (ernstig) ziek te worden. Tenslotte moet in fase vier iedereen tussen de 18 en 59 jaar een vaccin krijgen. De provincies zijn verantwoordelijk voor de vaccinaties en die vaccineren zo snel als ze kunnen. Op dit moment zijn er echter niet genoeg vaccins beschikbaar. Zweden en andere EU-landen zullen binnenkort weer extra voorraad vaccins ontvangen. Als het goed is. Tot op heden hebben bijna 300.000 mensen in Zweden een vaccin gekregen. Het doel van Zweden is, dat alle volwassenen zich vóór eind juni hebben kunnen laten vaccineren…
