Het had weer gevroren vannacht. Om ongeveer half acht vanochtend liet de thermometer een temperatuur zien van minus 7 à 8, waarmee duidelijk werd, dat het zeker nog een aantal graadjes kouder is geweest. Toen ik rond tien uur buiten kwam om te vernemen of ik buiten aan de slag kon gaan met de houtstek trof ik een bijzonder fenomeen: ijshaar. Ken je dat? De meeste mensen kennen het fenomeen niet hoor en als ze er wel over hebben gehoord, dan hebben ze het waarschijnlijk nog nooit met eigen ogen gezien. Er zijn twee soorten. Het mooiste is die op stammen of takken. Van een afstandje lijkt het te gaan om witte plekken, bijvoorbeeld van sneeuwresten, die zich duidelijk aftekenen tegen de donkere bodem van het bos. Maar van dichterbij bekeken lijkt het eerder op iets van schimmels of iets met de vorm en kleur van sneeuwwit haar. Als alle omstandigheden goed zijn kan in loof- en gemengde bossen ijshaar ontstaan. Het groeit op rottende, op de grond liggende hout, waarvan de schors geheel of gedeeltelijk is verdwenen. Dit ontstaat onder invloed van schimmels. Deze schimmels veroorzaken een stofwisselingsproces op dood hout, waarbij water vrij kan komen. Dit water wordt vervolgens naar buiten gedrukt. Wanneer dit natte stuk hout dan bevriest, krijgt de waterdamp een structuur die bestaat uit dunne draadjes. En inderdaad: je hebt ijshaar. De haren kunnen recht en weer gekromd zijn en zeer dun. Het haar zit nooit in de war: naburige ijsharen lopen namelijk evenwijdig aan elkaar, wat in geval van kromming het effect geeft van de vorm van een haarlok of golvende haren.
Het is lang een raadsel gebleven welke processen precies aan de grondslag lagen aan de vorming van ijshaar. Nog niet zo lang geleden, in 2005 om precies te zijn, werd ontdekt, dat schimmels en paddenstoelen tocht wel een grote rol spelen bij het vormen van ijshaar. In dat jaar kwamen twee Zwitserse wetenschappers tot dezelfde conclusie als een wetenschapper in 1915, bijna 90 jaar eerder. Ze troffen ijshaar aan op stukjes hout waar ook paddenstoelen op aanwezig waren. Daarnaast hebben ze experimenten uitgevoerd, om de rol van schimmels te verduidelijken. Als een takje waarop zich ijshaar had gevormd, de volgende keer dat geschikte condities zich voordeden, opnieuw buiten werd gelegd, was het aannemelijk dat ijshaar zich opnieuw zal vormen. Echter, was hetzelfde takje ondergedompeld in alcohol, overgoten met kokend water of behandeld met een bestrijdingsmiddel tegen schimmels, dan was de schimmel dood en wordt er geen ijshaar meer gevormd. Deze vorm van ijshaar is het mooiste. Toch kan het haar zich ook vormen in de grond. En natuurlijk: dan is het lang niet zo mooi. Toch waren wij juist dáár vanochtend getuige van. Achter op het stukje land, achter het beekje. Toch bijzonder om te zien!
En opnieuw was het een fantastische mooie dag. Een dag om buiten bezig te zijn. Joke zat sinds tijden weer eens lekker in haar vel. Kwam dat van het douchen vanochtend? Het had er vast mee te maken. Het kwam uiteraard voornamelijk, doordat ze voor het eerst na meerdere weken minder pijn voelde! Hoe super is dat? Ze kon daarmee ook zichtbaar oprecht genieten van deze dag: ze zat lekker in haar vel. Zij besloot om de laatste pinda´s voor de vogeltjes te rijgen. Nu het weer zachter wordt (of eigenlijk al langer was) is het bijvoeren niet meer strikt noodzakelijk. Zo langzamerhand kunnen de gevleugelde vriendjes zich best redden in de natuur zónder onze hulp. De pinda´s gingen hoe dan ook toch nog naar buiten, aan het vogelvoederhokje. Het waren ook de laatste uit het zakje en niet geschikt meer voor ons.
Dat ze niet meer zó vers waren was voor de diverse vogels geen probleem trouwens. Als eerste kwamen de koolmeesjes erop af, gevolgd door de pimpelmeesjes. Deze twee soorten zijn vrij bescheiden en laten hun soortgenoten mee-eten. Op het moment, dat er een boomklever in de buurt komt is het voor het meesje over met de pret: die jaagt iedereen weg. Zijn (haar) reputatie is niet zo goed en dat weten ze allemaal al wel. Zo jammer, want er is genoeg te eten. Nee, dit soort wil de ruimte en het liefst alles voor zichzelf houden. Egoïsten! Maar, zoals gezegd: er is genoeg. Toen de boomklever weer voldoende had gehad kwamen de andere vogeltjes weer terug. Het leuke was: die gingen meteen met de pinda´s aan de slag, terwijl de boomklever die juist links had laten hangen…
Na onze gezamenlijk dagstart én de koffie ging Joke even achter de pc en ik naar buiten. Verder met de houtstek. De wanden waren klaar, maar nu moest ik verder met de dakconstructie. Even een viertal dikke balken die als staanders ingezet moesten worden, op lengte zagen. Daarna een lange balk van 4 meter in de lengte doormidden zagen. Daarvoor heb ik mijn cirkelzaag ingezet. Met een steuntje ervoor (de aanvoer richting de cirkelzaag) en een steuntje erachter ging dat goed. De balk was 10 cm dik en 20 cm hoog en ik wilde daar twee van 10 bij 10 cm van zagen. Die afmeting was voor mij voldoende voor de dakconstructie. Helaas komt mijn zaagblad van 5 cm boven de tafel uit, dus moest ik de balk van beide zijden inzagen. Even goed kijken na het omdraaien of de zaag precies onder de eerste zaagsnede komt en daar gaan! Precies zoals gewenst kreeg ik twee mooie balken.
Nadat dat alles was vastgezet konden er planken dwars over de balken gespijkerd worden. Daar komen later de dakplaten aan vast te zitten. Met de onderbrekingen in de vorm van lunch en een kopje thee, bleef er nog nét een beetje tijd over om één zijkant en de achterkant te verven met de bekende Zweedse rode kleur Faluröd. Toen was het inmiddels 17:30 uur geweest en vond ik het welletjes. Alles opgeruimd, douchen en eten. Volgende week de rest van het geheel nog even Faluröd schilderen en dan de dakplaten van de oude houtcontainer halen en op de nieuwe houtstek monteren. Daarna kan het brandhout uit de houtcontainer en gestapeld worden in de buitenlucht onder het nieuwe afdak, tussen drie wanden van pallets.
Op 12 maart jongstleden meldden wij van de “gouden brug” van Stockholm. Een nieuwe brug tussen Södermalm en de oude binnenstad. De reis van China, waar de brug werd gemaakt, naar Stockholm was dramatisch. De boot lag lange tijd stil, eerst in Gibraltar en vervolgens ten zuiden van Portugal, omdat men moest wachten op de juiste weersomstandigheden langs de Golf van Biskaje. Uiteindelijk arriveerde de brug op woensdag 11 maart op zijn eindbestemming. Eergisteren werd begonnen met de aanleg van de 140 meter lange “gouden brug”. “Kort na 8.30 uur werd de brug door twee grote en twee kleine sleepboten uit Stadsgårdkajen gesleept. Vervolgens werd de brug omgedraaid en dichter bij de bouwplaats geschoven. Op ongeveer 70 meter van de juiste locatie vond al het werk plaats. Vijf op de pontons gemonteerde lieren deden het werk. De kabels zaten vast aan palen op de kade. Het lierproces verliep extreem langzaam. Er werden stops gemaakt bij 14 controlepunten om er zeker van te zijn dat de positie correct was. Om 13 uur had de constructie zijn juiste plek bereikt. In totaal namen 33 mensen deel aan de operatie.”
Hoewel het een beetje sneeuwde, waren de omstandigheden voor het werk goed. Zo was het waterpeil gunstiger dan Skanska had verwacht. Het waterpeil was 30 centimeter boven het gemiddelde en 70 centimeter boven wat men had berekend. Men was uitgegaan van de meest slechte situatie, waardoor dit alleen maar zeer positief voor de bouwers uitkwam. Er wordt nu gewerkt aan het finetunen en verlagen van de brug. Die staat nog steeds op pontons en moet langzaam op de brugsteunen worden neergelaten. Dat proces duurt enkele dagen. Het een en ander werd gevolgd door veel journalisten en omstanders, maar aanzienlijk minder dan toen de Slussenbron op het schip Zhen Hua 33 arriveerde. Vanwege het heersende infectierisico voor het coronavirus had de stad Stockholm nieuwsgierigen aangemoedigd, om het werk te volgen via digitale uitzendingen. Toch vond ik het ontzettend storend om te zien, dat er tóch een behoorlijk aantal mensen op de kade stond. Schouder aan schouder. En dat terwijl juist in Stockholm het probleem rond het virus zo groot is. In ieder geval houden we het vervolg rond het plaatsen van de brug verder in de gaten.
